Κυκλοφόρησε πρόσφατα η είδηση πως η ΕΔΠΠΙ (Επιτροπή για την Διαδικτυακή Προσβολή της Πνευματικής Ιδιοκτησίας) μπλόκαρε το Pirate Bay, Gamato και μια σειρά απο 250 ιστοσελίδες διαμοιρασμού περιεχομένου που υπόκειται σε περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων.
Ορισμένοι παρατηρητικοί πιθανόν να θυμούνται, πως παρόμοια είδηση είχε εμφανιστεί και το 2018. Η ΕΔΠΠΙ είχε μπλοκάρει 38 ιστοσελίδες το 2018, μεταξύ αυτών ξανά το PirateBay, xrysoi, tainio-mania κ.α.
Γιατί η ΕΔΠΠΙ ξανα-μπλοκάρει τα site, που είχε ήδη μπλοκάρει στο παρελθόν;
Οι πειρατές (ιδιοκτήτες των σελίδων διαμοιρασμού) εκμεταλλέυονταν ένα πανευρωπαικό νομικό έλλειμμα.
Κάθε φορά που μία σελίδα απαγορευόταν, ανοίγαν μια δεύτερη με σχεδόν πανομοιότυπο όνομα. Αυτές οι πανομοιότυες σελίδες ονομάζονται σελίδες “καθρέπτες” (mirror site).
Για παράδειγμα, το 2018, το xrysoi.online ξανανοιξε με το όνομα xrysoi.tv.
Έτσι, οι δικαιούχοι των πνευματικών δικαιωμάτων (τραγουδιστές, συγγραφείς, παραγωγοί ταινιών κλπ) αναγκαζονταν να ξανακάνουν την ίδια γραφειοκρατική διαδικασία για το νέο όνομα (domain). Οι πειρατές ξανακάναν νέο domain και πάει λέγοντας.
Αυτό σήμαινε κυλιόμενα “παραθυράκια” για τους πειρατές αλλά και υπέρογκα έξοδα για τους δικαιούχους, αφού κάθε ξεχωριστή προσφυγή για παραβιάσεις δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας κοστίζει απο 372 ευρώ (για ένα domain) έως 1240 ευρώ για πάνω απο 11 domain).
Τι άλλαξε τώρα;
Τον Ιούλιο του 2020, το Υπουργείο Πολιτισμού έθεσε σε ισχύ το dynamic blocking injunction, με το αρθρο 25 του Ν4708/2020.
Το dynamic blocking injunction είναι η νομική δυνατότητα της ΕΔΠΠΙ να απαγορεύει τα παρομοια πειρατικά domains (mirror sites), αυτεπάγγελτα, δηλ. χωρίς εκ νέου προσφυγή απο τους δικαιούχους.
Για παράδειγμα, αν ο δικαιούχος κάνει προσφυγή για το xrysoi.online και π.χ. δυό μέρες αργότερα εμφανίστεί ο πανομοιότυπος καθρέπτης xrysoi.tv, τότε η ΕΔΠΠΙ μπορει να μπλοκάρει το mirror site απο μόνη της. Δεν χρειάζεται να ξανακάνει ξεχωριστή προσφυγή ο δικαιούχος, ούτε να πληρώσει εκ νέου παράβολα.
Το dynamic blocking injuction περιέχει αλγόριθμο;
Το dynamic blocking injunction παρουσιάστηκε σε μερικά άρθρα ως “μηχανισμός ταχείας αντίδρασης“. Η φράση “μηχανισμός” υπονοεί κάποιο software ή αλγοριθμικό αυτοματισμό.
Παρ’ολα αυτά η διατύπωση του Νόμου 4708/20 δεν δείχνει προς την κατεύθυνση αυτοματισμού:
Η παράγραφος 9 του αρ.25 αναφέρει “Εάν μετά την έκδοση της ως άνω απόφασης […] απειλείται με οποιονδήποτε τεχνικό τρόπο επανάληψη της προσβολής του περιεχομένου, […] μπορεί ο αιτών να υποβάλει αίτηση στην Επιτροπή ζητώντας την έκδοση νέας απόφασης χωρίς την καταβολή νέου τέλους υπόθεσης εξέτασης της παρ. 3, προσκομίζοντας στοιχεία“
Αντιθέτως, στην παράγραφο 8 του αρ.25 βρίσκουμε την αρκετά πιο “ανοιχτή” διατύπωση: “Εάν η Επιτροπή διαπιστώσει, ότι το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας […] προσβάλλεται, καλεί τους αποδέκτες […] να λάβουν οποιοδήποτε άλλο μέτρο κρίνει η Επιτροπή πρόσφορο και το οποίο στοχεύει στην παύση, στην αποτροπή επανάληψης ή και στην πρόληψη της προσβολής. […]”
Άρα η χρήση κάποιου software ή αυτοματισμού δεν αποκλείεται. Αλλά το ασφαλές συμπέρασμα είναι πως ο δικαιούχος πρέπει καλού κακού να υποβάλλει μια αίτηση.
Το θετικό είναι πως η αίτηση αυτή είναι ένα απλό ενημερωτικό έγγραφο προς ΕΔΠΠΙ, χωρίς γραφειοκρατία και έξοδα.
Μπορείτε να δείτε τις παραγράφους 8 έως 10 παρακάτω, ή αν θέλετε να διαβάσετε ολόκληρο το αρθρο 25 του Ν4708/2020, θα το βρείτε στο link.
8. Εάν η Επιτροπή διαπιστώσει, ότι το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας ή το συγγενικό δικαίωμα προσβάλλεται, καλεί τους αποδέκτες της γνωστοποίησης να απομακρύνουν το περιεχόμενο που προσβάλλει το δικαίωμα ή να διακόψουν την πρόσβαση σε αυτό και να λάβουν οποιοδήποτε άλλο μέτρο κρίνει η Επιτροπή πρόσφορο και το οποίο στοχεύει στην παύση, στην αποτροπή επανάληψης ή και στην πρόληψη της προσβολής.
Εάν ο ιστότοπος στον οποίο βρίσκεται το περιεχόμενο φιλοξενείται σε διακομιστή (server) που βρίσκεται εντός της ελληνικής επικράτειας, η Επιτροπή καλεί τους αποδέκτες της γνωστοποίησης να απομακρύνουν το συγκεκριμένο περιεχόμενο και να λάβουν οποιοδήποτε άλλο μέτρο κρίνει η Επιτροπή πρόσφορο και το οποίο στοχεύει στην παύση, στην αποτροπή επανάληψης ή και στην πρόληψη της προσβολής.
Σε περίπτωση προσβολών μεγάλης κλίμακας, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει, αντί για την απομάκρυνση του περιεχομένου, διακοπή της πρόσβασης σε αυτό και λήψη οποιουδήποτε άλλου μέτρου κρίνει πρόσφορο και το οποίο στοχεύει στην παύση, στην αποτροπή επανάληψης ή και στην πρόληψη της προσβολής. Αν ο ιστότοπος φιλοξενείται σε διακομιστή εκτός της ελληνικής επικράτειας, η Επιτροπή καλεί τον πάροχο πρόσβασης στο διαδίκτυο να διακόψει την πρόσβαση στο περιεχόμενο και να λάβει οποιοδήποτε άλλο μέτρο κρίνει η Επιτροπή πρόσφορο και το οποίο στοχεύει στην παύση, στην αποτροπή επανάληψης ή και στην πρόληψη της προσβολής.
9. Εάν μετά την έκδοση της ως άνω απόφασης της Επιτροπής και την εκτέλεσή της, υφίσταται παραβίαση ή απειλείται με οποιονδήποτε τεχνικό τρόπο επανάληψη της προσβολής του περιεχομένου, στο οποίο αφορά η εν λόγω απόφαση, μπορεί ο αιτών να υποβάλει αίτηση στην Επιτροπή ζητώντας την έκδοση νέας απόφασης χωρίς την καταβολή νέου τέλους υπόθεσης εξέτασης της παρ. 3, προσκομίζοντας στοιχεία που αποδεικνύουν ότι πρόκειται για παραβίαση της απόφασης ή απειλή επανάληψης της προσβολής κατά τα ως άνω.
10. Η Επιτροπή ενημερώνει τον ιδιοκτήτη ή διαχειριστή των αναφερόμενων στην αίτηση ιστοτόπων ή και ονομάτων χώρου σχετικά με την υποβληθείσα αίτηση, κοινοποιώντας του το σώμα αυτής με κάθε μέσο, και του παρέχει προθεσμία πέντε (5) ημερών, προκειμένου ο ως άνω ιδιοκτήτης ή διαχειριστής να εκθέσει τις απόψεις του.
Η Επιτροπή εκδίδει απόφαση εντός δέκα (10) ημερών από την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας των πέντε (5) ημερών. Η Επιτροπή συντάσσει και επικαιροποιεί κατάλογο με τα ονόματα χώρου (domain names) και υποτομέων (subdomains) ή/και τις διευθύνσεις διαδικτυακού πρωτοκόλλου (ip addresses), για τα οποία διαπιστώθηκε με απόφασή της ότι συντρέχει προσβολή δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή/και συγγενικών δικαιωμάτων και για το χρονικό διάστημα που προβλέπεται στην ως άνω απόφαση η διάρκεια διακοπής πρόσβασης.
Η Επιτροπή αναρτά στον ιστότοπο του ΟΠΙ τις αποφάσεις που εκδίδονται βάσει του παρόντος.